Jacques Tardi

Ο Tardi είναι αναμφισβήτητα ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς της γενιάς του. Η γραμμή του, η θεματολογία του, η αφηγηματική του μέθοδος κι η πολιτική του ματιά, τόσο στις ιστορικές, όσο και στις noir ιστορίες του, τον έχουν δικαίως καθιερώσει ως εικαστικό κι ως λογοτέχνη. Ως έναν από εκείνους που εκμεταλλλεύτηκαν κι διεύρυναν τη γλώσσα των κόμικς τόσο, ώστε διηγούμενοι “ηρωικά” θέματα, να αναδεικνύουν τόσο τις προσωπικές σχέσεις, όσο και τις πολιτικές εξελίξεις και τις κοινωνικές.
Ο Jacques Tardi γεννήθηκε στις 30 Αυγούστου του 1946 στο Παρίσι. Μετά το τέλος των σπουδών του -φοίτησε στην Σχολή Καλών Τεχνών της Λυών και στην Art Deco στο Παρίσι, έπιασε στα 23 του δουλειά στο περιοδικό Pilote σχεδιάζοντας μικρές ιστορίες σε σενάρια των Jean Giraud και του Serge de Beketch. Το 1972 δημιουργούν μαζί με τον Pierre Christin, το “Rumeur sur le Rouergue”, μια ιστορία “πολιτικής φαντασίας”. Το 1975 συνεργάζεται πλεόν και με τη Liberation, το Charlie Mensuel και το L’Écho des Savanes. Από εκεί και πέρα, ο Tardi, αντλεί τα σενάρια του από συγγραφείς όπως ο Celine ή ο Leo Malet (μεταφέροντας τις περιπέτειες του ήρωα του Nestor Burma σε κομικς).

Ακολουθούν οι ιστορίες του με πρωταγωνίστρια την Αdele Blanc-Sec, μια από τις πιιο γνωστές ηρωίδες των γαλλικών κόμικς. Πρόκειται για μια κυνική περσόνα που από συγγραφέας γίνεται δημοσιογράφος στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι περιπέτειες της, που πατάνε στην επιστημονική φαντασία, έχουν πάντα κάποιο πολιτικό και ιστορικό υπόβαθρο κι ενίοτε διαδραματίζονται στο φόντο του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου. Μια χρονική περίοδο στην οποία ο Tardi θα επανέρχεται συχνά μέχρι και σήμερα. Ακολουθεί το “Ici Meme”, γραμμένο από τον Jean-Claude Forest ο οποίος έγινε περισσότερο γνωστός ως δημιουργό της Barbarella. Ο Tardi συνέχισε να συνεργάζεται με επιφανείς συγγραφείς, παράγοντας μεγάλες ιστορίες. Συγγραφείς όπως ο ο εκλιπώντας Jean Patrick Manchette – ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς noir της ευρώπης και σίγουρα από τους πιο πολλιτικοποιημένους. Η συνεργασία τους ξεκινάει με το “Griffu”, μια κλασσική noir ιστορία με κεντρικό ήρωα έναν ιδιωτικό ντετέκτιβ ονόματι Griffu για ν’ ακολούθησει η “Ομίχλη στη γέφυρα Τομπλιάκ”. Την περίοδο εκείνη, ο Manchette, ήδη αναγνωρισμένος, είχε σταματήσει να γράφει βιβλία κι αναζητούσε σε νέους -γι αυτόν- τρόπους έκφρασης -όπως τα κόμικ κι οι τηλεοπτικές σειρές- τους σκοπούς της δημιουργίας.

Περίπου 20 χρόνια μετά μεταφέρει τα δύο ίσως καλύτερα βιβλία του Manchette σε κόμικ. “Το μελαγχολικό κομμάτι της δυτικής ακτής” και η “Πρηνής θέση του σκοπευτή”. Και συνεχίζει με το “Τι λούκι”. Η προσωπική του ενασχόληση με την ιστορία της Ευρώπης και ιδιαίτερα με τον 1ο Π.Π., που μέχρι να ξεκινήσει ο δέυτερος ήταν γνωστός ως ο Μεγάλος Πόλεμος, αποτυπώνεται σε μια σειρά από εκδόσεις. Έχουμε και λέμε: “Η κραυγή του Λαού”, (εκδ. ΚΨΜ, μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Jean Vautrin), είναι ένα βιβλίο για την Παρισινή Κομμούνα. Το “It was the war of the trenches” και το “Goddamn this war” για τον 1ο Π.Π.

Ο Tardi έχει διακριθεί πολλές φορές κατά τη διάρκει της μακρόχρονης κι ιδιαίτερα παραγωγικής καρριέρας του, παρόλ’ αυτά, όταν το 2013 προτάθηκε για να πάρει το τιμητικό αξίωμα του Ιππότη της γαλλικής “Ordre national de la Legion d’ honneur”, αρνήθηκε τη διάκριση δηλώνοντας πως προτιμάει να παραμείνει “ένας ελεύθερος άνθρωπος έξω από την ομηρία οποιασδήποτε εξουσίας”.

Παρακάτω μπορείτε να ξεφυλλίσετε μια παρουσίαση του Tardi από το τεύχος 55 της βαβέλ (Νοέμβριος του ’85) που εμβαθύνει τόσο στις διάφορες ιστορίες του μεγάλου κομιξά, στον τρόπο με τον οποίο δουλεύε, όσο και την σχέση των κόμικς με τη λογοτεχνία και φυσικά την ιστοριογραφία… Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι πως βρισκόμαστε ακόμα στο 1985, όταν ο Tardi είχε ακόμα να διδάξει πολλά στον κόσμο…

Ακόμα μια παρουσίαση του Tardi, συνοπτική και περιεκτική, αυτήν τη φορά από το τεύχος 143 της βαβέλ.

Παρακάτω, μια μικρή, σκοτεινή ιστορία του μάγου της αποτύπωσης του αστυακού τοπίου. Μια ιστορία με φόντο το Manhattan…

Κι εδώ μπορείτε να διαβάσετε μια μικρή ιστορία του Tardi χωρίς λόγια(!) σε σενάριο του γάλλου Prudon.

Τέλος, ένα περιεκτικό άρθρο του Αβραάμ Καούα, μέσα από τις σελίδες του τεύχους 242 της βαβέλ. Ο Καούα αποδίδει γλαφυρά την αίσθηση και τη λογική του “Μελαγχολικού κομματιού της δυτικής όχθης”, βιβλίο του Manchette που μετέφερε σε κόμικ ο Tardi to 2009.